Hamilelik şüphesiz yaşamımızdaki en değerli, özel dönemlerden biri… Hamile olduğumuzu öğrendiğimiz ilk andan itibaren bebeğimizi kucağımıza almak için gün sayıyoruz. Ara ara kaçıncı haftada, kaçıncı ayda olduğumuzu hesaplıyoruz. Doğum yaklaştıkça, büyüyen karnımızla beraber sabırsızlığımız da artıyor. Doğuma ne kadar kaldığını merak ediyor, bebeğimizin hangi gün geleceğine dair ailemiz ve arkadaşlarımızla tahmin oyunları oynuyoruz. En azından ben öyle yapmıştım 🙂
Normal seyrinde giden gebelikler için bebeğin ne zaman doğacağı aşağı yukarı bellidir. Tabii hamile kaldığımız günü biliyorsak… Bunun dışında hamileliğimizi takip eden doktorumuz da rutin ultrason muayenesi sırasında bebeğimizin gelişimine bakarak, doğum için daha doğru bir gün verebilir. Hamile kaldığımız günü bilmeden yaptığımız hesaplamalarda gün ya da hafta olarak yanılabiliriz. Bu yazımda hamilelik haftasını ve bebeğin doğum gününü nasıl hesaplayabileceğinizi kolay örneklerle anlatacağım.
Gebelik Süresini Nasıl Hesaplayalım? Ay mı? Hafta mı?
Arkadaşlar arasında konuşurken hamileliğimizi genelikle ay olarak söyleriz. 3 aylık, 5 aylık, 8 aylık hamileyim deriz. (Şimdilerde yavaş yavaş değişiyor ama en azından bizden bir önceki jenerasyon çoğunlukla ay olarak takip edermiş.) Tüm koşulların normal seyrettiği tekil gebelikler için hamilelik süresi 280 gündür (40 hafta). 40 hafta, kabataslak bir hesapla 9 ay, 7 gün kadar sürer. Bununla beraber doktorlar hamileliği ay olarak değil, hafta olarak takip eder ve bizim de hafta olarak takip etmemizi önerir. Peki neden haftalık takip önemli, hiç düşündük mü?
Gebelikte bebeğin gelişimi açısından her haftanın, hatta her günün bile çok fazla önemi vardır. Örneğin 6. haftada ultrasonda kalp atışı duyulabilir, 14. haftada cinsiyet belli olur, 28. haftayla beraber bebeğimiz gözlerini açıp, kapayabilir. Haftalık takip sayesinde bebeğin gelişim aşamaları daha doğru olarak bilinir, belli haftalarda yapılması gereken muayene ve tahliller yapılabilir, erken doğumu söz konusu olursa hangi gelişim aşamasında olduğu, hangi organların desteklenmesi gerektiğini bilinir. En önemlisi haftalık takip sayesinde bebeğin doğum tarihi daha kesin olarak belirlenebilir. Bu nedenle doktorlar takibi hafta olarak yapar.
Biz pratik hesaplama yaparken ayları 4 hafta olarak düşünsek bile, gerçekte Şubat ayının kimi zaman 28, kimi zaman 29 çektiği ve diğer ayların da 30 ya da 31 çektiğini hatırlayalım. 1 ay tam olarak 4 hafta değil, 4 hafta+ 3-4 gündür. Bu nedenle, hamilelikte ay hesabı yapmak bebeğin doğum gününü hesaplarken yanılmaya sebep olabilir. Yukarıda anlattığım iki sebeple, gebeliği ay olarak değil, hafta olarak takip etmek gerekir.
Hamilelik süresi 40 hafta olmakla beraber, gebeliğin 37. haftasının sonundan itibaren her an doğum gerçekleşebilir. Bir doğumun 36. haftadan önce gerçekleşmesi “erken doğum” olarak adlandırılırken, 41. hafta içinde gerçekleşen doğumlar “gün aşımı” olarak adlandırılır. 37. haftanın sonundan 40. haftanın sonuna kadar gerçekleşen doğumlarda bebek gelişimini tamamlamış kabul edilir. 40. hafta bittiği halde doğum kendiliğinden başlamadıysa, doktor anne ve bebeğin sağlığını takip eder ve ne gibi bir yol izlenmesinin gerekli olduğu konusunda bilgilendirir. 42. haftaya gelindiği halde bebek hala doğmamışsa, “Başlamamış Olan Doğuma Müdahale ve Başlamış Doğumu Hızlandırma Yöntemleri” yazımda belirttiğim gibi, doğum genellikle doktor müdahalesiyle başlatılır.
Gebelik Haftası ve Bebeğin Doğum Tarihi Nasıl Belirlenir?
Gebelik haftasının hesaplanmasında en temel nokta en son adetin başladığı günün tam olarak bilinmesidir. Bu nedenle bebek yapmayı planlıyorsak, tüm adetlerimizin ilk gününü not etmemizde fayda var. Şöyle düşünelim: Her ay adetin 1. gününden ortalama 10 – 14 gün sonra yeni bir yumurtlama gerçekleşir. Yani bir yumurta yaklaşık 14 günde olgunlaşır ve döllenmeye hazır hale gelir. Örneğin 28 gün ara ile adet görüyorsak, 28 – 14 = 14, yani bir sonraki adet kanamasının başladığı güne 14 gün kala yumurtlarız. Başka bir örnek ile 26 gün aralıklarla adet olan kadın, 26 – 14 = 12, yani bir sonraki adet kanamasının başlamasına 12 gün kala yumurtlar. Yumurta kadın vücudunda 24 saat, spermse 5 gün boyunca canlı kalabilir. Dolayısıyla gebe kalmak istiyorsak, yumurtlamanın oluşabileceği günden en erken 5 gün öncesi ve en geç 1 gün sonrası aralığında ilişkiye girmek gerekir.
Daha açık bir örnekle süreci anlatmak gerekirse,
Ayşe’nin son adetinin ilk günü: 1 Ocak 2018
Yumurta olgunlaşıyor: 1-15 Ocak 2018
Ayşe eşiyle beraber oldu ve hamile kaldı: 15 Ocak 2018 (1 Ocak’tan 2 hafta sonra)
Ayşe hamilelik testi yaptı ve bebek beklediğini öğrendi: 29 Ocak 2018 (1 Ocak’tan 4 hafta sonra. Ayşe 4 haftalık hamile)
Bebeğin beklenen doğum tarihi: 8 Ekim 2018 (1 Ocak’tan 40 hafta sonra)
Adet kanamaları düzenliyse gebelik haftası hesaplamak kolaydır. Zira adet kanaması gecikince gebelik testi yaparız ve testin sonucu pozitif çıkarsa yumurtlama gününü hesaplayarak oradan 38 hafta sayar (2 hafta da yumurtanın olgunlaşma süresi) ve bebeğimizin ne zaman doğacağını hesaplayabiliriz. Eğer adet günlerimizi düzenli olarak not almıyor ve gebeliği planlamıyorsak, beklenen günde adet görmeyince şüphelenip gebelik testi yapar ve sonucu öğreniriz.
Bebek bekleyen arkadaşlara güzel bir hamilelik döneminden sonra bebeklerini sağlıkla kucaklarına almalarını dilerim.
Önemli not: BebekveBen.com’daki yazılar doktor veya uzman tavsiyesi niteliğinde değildir. Lütfen sağlık konularında karar vermeden önce sağduyunuzu dinleyin ve doktorunuza danışın.
Kaynaklar
Baby Center 1 | Baby Center 2
Jinekoloji.com
