Bu hafta sizlere, çiftler arasında sıklıkla sorun olarak dile getirilen bir konudan bahsetmek istiyorum. Cinsel İşlev Bozuklukları (CİB) ve çiftlerden birinin veya ikisinin birden yaşadığı cinsel isteksizlik sorununun çift ilişkisine etkileri…
Masters ve Johnson (1), cinsel işlev bozukluğunu insan cinsel yanıt döngüsünde tatminkar cinsel uyarılma veya orgazma ulaşmada yetmezliğe yol açabilecek herhangi bir aksama olarak tanımlamıştır. CİB’de kişilerin cinsel yaşamlarından tatmin olmaması ve bunu en az altı ay yaşamaları söz konusudur. CİB içerisinde en sık rastladığımız sorunlardan bir tanesi, “cinsel isteksizlik” olmaktadır. Peki nedir bu cinsel isteksizlik?
Primer Cinsel İsteksizlik; Cinsel istek durumunun ergenlik döneminden itibaren olmaması.
Sekonder Cinsel İsteksizlik; Önceden cinsel istek sorunu olmayan bir kişide daha sonra ortaya çıkan istek sorunu şeklindedir.
Cinsel İsteksizliğin Sebepleri
Öncelikle yaşanan sorunun bu iki gruptan hangisine ait olduğunu belirlemek çözüm için faydalı olacaktır. Genellikle psikolojik yardım için biz uzmanlara başvuran çiftler Sekonder Cinsel İsteksizlik sorunu yaşarlar. Yani birlikte oldukları sürecin bir kısmında cinsel hayatları iki tarafı da tatmin edecek düzeyde devam etmiş ancak yaşanan belli sorunlar; ilişkinin boyutunun değişmesi, çocuğun doğması, maddi sorunlar, iş kaybı, iletişim kopukluğu, sevginin azalması, ilişkide heyecan duygusunun körelmesi gibi nedenlerle cinsel hayat ya askıya alınmış, ya da tümden rafa kaldırılmıştır.
Kadın tarafında görülen isteksizliğin en büyük sebepleri; ağrılı cinsel ilişki, cinsel ilişkiden zevk alamama, kendini değersiz hissetme, cinsel ilişkide sürece değil sonuca odaklanma (orgazm olamayacaksam neden ilişkiye gireyim düşüncesi), yorgunluk, stres, partneri çekici bulmama, aldatma, çiftler arasındaki iletişim sorunu, depresyon, kaygı, hormonal değişimler olarak sıralanabilir.
Erkek tarafında görülen isteksizliğin en büyük sebepleri ise; performans kaygısı, partneri çekici bulmama, maddi sıkıntılar, iş kaybı, yorgunluk, stres, erken veya geç boşalma, iletişim sorunları, hormonal değişimler ve aldatma olarak sıralanabilir.
Cinsel İsteksizlik Sorunu Çözülebilir mi?
Peki cinsel isteksizlik yaşayan çiftlerde isteği arttırmak mümkün müdür ya da cinsel hayat olmadan çiftin birlikteliğini devam ettirmesi bir sorun yaratır mı?
Öncelikle şunu söylemeliyim ki, her daim cinsel hayatları aktif devam eden çiftler bile dönem dönem isteksizlik sorunu yaşayabilirler. Özellikle kadınlar regl döngülerini kapsayan yirmi sekiz günlük periyotta kimi günler kendilerini -ki bu genellikle regl bitimini takip eden bir hafta boyunca devam eder- cinsel yönden daha aktif ve istekli hissederken, regl olmaya yakın –ki bu regli öncesi yaklaşık bir haftalık sürece işaret eder- kendilerini isteksiz ve pasif hissedebilirler.
Erkeklerde ise dönem dönem, gergin bir çalışma ortamı, işteki stres ve kaygı ile cinsel ilişkiye dair performans kaygısı cinsel isteksizliğe yol açabilmektedir. Özellikle çocuktan sonra; evdeki ses yalıtımının çok iyi olmaması, çocuğun anne ile aynı yatağı paylaşarak uyuması, ilginin kadın ve erkekten çocuğa kayması, yorgunluk, lohusalık döneminde annede görülen emzirmeye bağlı prolaktin hormonu artışının sekse olan isteği baskılaması gibi nedenlerden dolayı da çiftler arasında sekonder cinsel isteksizlik durumu yaşanabilir.
Bu durumda öncelikle çiftlerin bu durumun sorun olduğunu kabul edip, soruna yönelik, iletişim halinde olmaları çok önemlidir.Ya da bu durum çift için bir sorun yaratmıyordur ve hayat cinsel ilişki olmadan devam edebilir. Cinsel İşlev Bozukluğu yukarıda bahsettiğim dönemsel sebeplerden kaynaklanıyorsa bu sebeplerin üzerine düşünmek ve çözümler üretmek bile yeterli olacaktır. Örneğin doğum sonrası isteksizlik daha çok hormonal sorunlara işaret ettiği için karşı tarafa zaman tanımak ve ona iyi hissettirecek cinsel içerikli ya da değil komplimanlar yapmak, zamanla durumun düzelmesini sağlayacaktır. Ya da erkekte görülen cinsel isteksizliğin altında erken veya geç boşalma ya da performans kaygısı yatıyorsa bir uzmandan destek alması yeterli olacaktır.
Ancak cinsel isteksizliğin ardında cinsel yönelim farklılığı (sonradan gelişen eşcinsel eğilimler), aldatma, sevgisizlik, partneri çekici bulmama ve hatta tiksinme gibi nedenler yatıyorsa bunun çoğunlukla geçici bir durum olmadığı kabul edilmeli ve farklı bir çözüm yolu arayışında olunmalıdır.
Cinsellik, tartışmasız çiftler arasında iletişimden beslenir. İletişimi kopuk, sürekli tartışma halinde olan, şiddetin olduğu birlikteliklerde cinsel hayattan alınan tatmin de istenen düzeyde olmamaktadır. İyi bir cinsel hayat için öncelik, partnerle olan diğer sorunların çözümlenmesi ve anlayıştır. Bir diğer önemli konu ise her cinsel içerikli eylem cinsel birleşme ile sonlanmak zorunda değildir. Çiftlerin karşılıklı olarak bunları konuşabilmesi, cinsel hayatlarında neyi isteyip; neyi istemediklerini belirtmeleri, cinsel isteksizliğin altında yatan nedenleri konuşabilmeleri kısacası iletişimi koparmamaları onların daha mutlu ve daha tatmin edici bir birliktelik yaşamalarını sağlayacaktır.
Ancak bunlara rağmen cinsel işlev bozukluğu sorunu çözülemiyorsa bu çiflerin, konusunda uzman bir terapistten çift terapisi veya cinsel terapi alması önerilir.
Kaynaklar
(1) Masters WB, Johnson VE (1994) Human sexual behavior. İnsanda cinsel davranış, Sayın Ü (Çev. Ed.), İstanbul, Bilimsel ve Teknik Çeviri Yayınları Vakfı.
