Dün gece geç saatlerde, Kuzey yatarken Can’ı kontrol ettiğinde, ateşinin yükseldiğinden şüphelenmiş. Ben de dudaklarımı alnına götürerek baktım. Hakikaten her zamankinden yüksek gibi geldi. Hemen termometreye sarıldık. Ancak elektronik göstergeli olan termometremiz maalesef çalışmadı. Böyle aletler de tam zamanında bozulur zaten 🙁 Kuzey yeni bir termometre almak için eczaneye giderken, ben de ilk önlem olarak uyurken giydirdiğimiz tulumunu çıkardım. Artık iyice uyanan Can, mızmızlanmaya başladı. Sanırım birşeylerin ters gittiğini o da anladı.
Kuzey biraz sonra iki değişik termometre getirdi: Biri yine elektronik göstergeli ve koltuk altından/makattan ölçen. Diğeri ise alından ölçen türden. Bu arada makattan ateş ölçmeye korktuğumu söylemiş miydim? Bebeklerde makattan ölçümün daha doğru sonuç verdiğini bildiğim halde, bu korkum yüzünden hep koltuk altından ölçüyorum. Neyse, ilk termometre ile koltuk altından ölçtüğümüzde 98 Fahrenheit (36,6 derece) olduğunu gördük ki, bu az gibi geldi. Bir daha ölçtük. Bu sefer de 99F (37,2 derece) çıktı. Elektronik termometrelerde ateşin düzgün olarak ölçülmesi için bebeğin 10-20 saniye sabit durması gerekiyor. Ancak 10-20 saniye, ateşli ve huysuz bebek için uzun bir süre. Can da sağolsun kıpır kıpır hareket edip, doğru düzgün bir ölçüm için bize fırsat vermedi. Bu nedenle alından ölçen diğer termometreyi açtık. Bu termometre alına sürülerek çalışıyor ve 3 saniye içinde dereceyi veriyor. Bu sefer de yanılmamak için önce kendi ateşimizi ölçerek doğruluğunu sınadık. 98-99F aralığında çıktı. Can’ı 10 dakika ara ile ölçtüğümüzde ise 100F ve 101F (37,7 ve 38,3 derece) çıktı.
Aslında 3 ay – 3 yaş arası bebeklerde, 102,2F’a kadar (39 derece) ateş normal kabul ediliyor. Bunun üzerindeki dereceler için doktoru aramak gerekiyor. Can’ın ateşi o kadar yüksek olmasa da, ilk defa bu kadar ateşlendiği için endişelendik. Aralıklı olarak ateşini ölçmeye başladık. Ayrıca doktorumuzun tavsiye ettiği ateş düşürücü ilaçtan verdik. Ateşli bebeklerin sıvı alması gerektiği için mamasını da verdik. Mamasını itiraz etmeden içti. Hatta neşesi yerinde olduğundan bizimle oynamak istedi. Halının üzerinde biraz yuvarlandık. Daha sonra küçük beyimize uyku cazip geldi. Can’ı yatırdık.
Ben de aşı ve ateş konusundaki bilgilerimden emin olmak için doktor ofisinin web sitesini inceledim. Bu konuda “sık sorulan sorular” sayfası hazırlamışlar:
Çocuğum aşı olduğundan beri huysuz ve mızmız. Ne yapmalıyım?
Aşıdan sonra çocuğunuz ateşten veya aşı bölgesinin ağrımasından dolayı huysuz olabilir. Çocuğunuza doktorunuzun tavsiye ettiği ateş düşürücüden verebilirsiniz. Ateşli çocuğa aspirin vermeyin. Eğer çocuğun mızmızlığı 24 saati geçerse doktorunuzu arayın.
Çocuğumun aşı bölgesi şişti ve kızardı. Ne yapmalıyım?
Temiz ve soğuk bir bezi aşı bölgesine koyarak çocuğunuzu rahatlatabilirsiniz. Eğer 24 saaten sonra giderek artan kızarıklık ve hassaslık varsa doktorunuzu arayın.
Aşıdan sonra çocuğumun ateşi var gibi geliyor. Ne yapmalıyım?
Çocuğunuzun ateşini termometre ile ölçün. Çocuklarda en kesin ateş ölçme yöntemi makattan olandır. Poponun tahriş olmasını engellemek için termometrenin ucuna vazelin ya da yağlı krem sürülebilir. Eğer makattan ölçülen ateş 39 dereceden fazla ise doktorunuzu arayın. Eğer ateşi kol altından ya da ağızdan ölçtüyseniz, bu derecelerin daha az güvenilir olduğunu bilin. Eğer derece hakkında şüpheniz varsa, doktorunuzu arayın.
Ateşi düşürmek için yapabileceğiniz şeyler:
- Bol bol sıvı verin.
- Hafif kıyafetler giydirin. Fazla kıyafetlerini çıkartın. Üzerini çok örtmeyin.
- Doktorunuzun önerdiği ateş düşürücü ilaçtan verin. Aspirin vermeyin.
- Temiz bir bezle ılık su ile kompres yapın. Soğuk su kullanmayın.
Çocuğum gerçekten hasta gözüküyor. Doktoru aramalı mıyım?
Çocuğunuzun sağlığı konusunda şüphelendiğinizde doktorunuzu aramaktan çekinmeyin. Özellikle şu durumlarda hemen arayın.
- Makattan ölçtüğünüz ateş 102,2 F’ın (39 derece)üzerindeyse (Unutmayın, kol altı ve ağızdan yapılan ölçümler makattan yapılandan daha düşük sonuç verebilir.)
- Çocuğunuz soluk gözüküyor ve kasları normalden gevşekse
- Çocuğunuz 3 saatten uzun bir süredir ağlıyor ve hiç susmuyorsa
- Çocuğunuz normal ağlayışından daha değişik bir şekilde ağlıyorsa (mesela çok tiz/yüksek bir sesle)
- Çocuğunuz titriyor, vücudu seyiriyor ya da ani kasılmalar oluyorsa
Kids Health.org ise ateş konusunda şöyle diyor:
Çocuğunuz
- Oyun oynamaya devam ediyorsa
- Yemek yemeye ve sıvı almaya itiraz etmiyorsa
- Bilinci yerinde ise ve size gülümsüyorsa
- Cilt rengi normalse
- Ateşi düştüğü dakikalarda iyi gözüküyorsa
muhtemelen ciddi bir rahatsızlığı yoktur. Kimi zaman çocuklar ateşli iken yemek yemek istemeyebilir. Bu oldukça normaldir. Yemek yememesine rağmen, sıvı almaya devam ediyor ve düzenli olarak çişe çıkıyorsa sorun yoktur.
Bu bilgilerden sonra yapabileceğimiz herşeyi yaptığımızı düşünerek rahatladık. Can’ın gece boyunca ateşi bir yüksek/bir düşük olarak seyretti. Doktorun önerdiği ilacı 4-5 saat aralıklarla 3 defa verdik. Ayrıca başına ılık, temiz bezle kompres yaptık. Ertesi sabah ateş düşmüştü.
Can ateşi düşünce bizim de keyfimiz yerine geldi ve çok güldüğüm bir karikatürü hatırladım. Sanırım Yiğit Özgür’ün kaleminden. Üzgünüm bebeğim, valla senle alay etmiyoruz. Karikatür çok güzel, sen de erkek bebek olunca ister istemez hatırlıyor insan… Tüm bebeklere sağlıklı günler dilerim!